De beiaard van Geraardsbergen

Wanneer je door het centrum kuiert of op maandag de markt aandoet, kan je de zingende toren van de Sint-Bartholomeuskerk horen. Beiaardmuziek schept een sfeer in onze centrumstraten, maar niet vaak staan we echt stil bij het instrument, het komt bij velen als anachronistisch over, stammend uit een ander tijdperk.

Vlaams erfgoed

De beiaard is een regelrecht stuk Vlaams erfgoed. De Lage Landen zijn immers de wieg van dit typische toreninstrument dat in de middeleeuwen ontstond uit de  voorslag, een  gerammel van klokken dat waarschuwde dat de uurslag er aankwam. Naderhand kwam men tot het besef dat er in plaats van gerammel veeleer een gekend deuntje kon gespeeld worden op de klokken. Een stokkenklavierspeeltafel werd ontworpen en de beiaard was geboren! Het ontstaan van dit instrument in België, de bespeling ervan, het componeren ervoor en de hele cultuur er rond werd dit jaar door de Unesco bekroond en opgenomen als immaterieel erfgoed.

Uniek

Elke beiaard is uniek, twee identieke exemplaren zijn er niet. De beiaard van Geraardsbergen bijt echter de spits af. Hij is het enige instrument waarvoor zoveel verschillende klokkengieters  gegoten hebben; het zijn er niet minder dan 15! Van de 49 klokken met een totaalgewicht van 8.787 kg brons dateert de oudste klok  van 1428, werkelijk een unicum.  Voorts zijn er 3 klokken uit 1528, 2 uit 1601, 3 uit 1637, 11 uit 1730, 1 uit 1762, 1 uit 1779, 1 uit 1820, 9 uit 1939, 1 uit 1956, 2 uit 1964, 11 uit 1981 en 3 uit 2000-2003. Dat deze smeltkroes van gieters ook nog fraai klinkt is nooit gezien, nooit gehoord, behalve in Geraardsbergen. Curiosum: de basklok van de beiaard weegt 1800 kg.